انواع روش‌های رنگ کاری چوب

تو صنعت چوب و نجاری فقط مهارت ساخت و تولید سازه یا وسایل چوبی کافی نیست، مرحله نهایی آن از مهمترین مراحله که باید توجه زیادی به اون بشه. زیرا این قسمت نقش زیادی تو ظاهر و زیبایی سازه داره و اون رو به یک محصول کاربردی و خاص برای دکوراسیون تبدیل می‌کنه. این مرحله رنگ کاری محصولات چوبیه که باید با دقت و ظرافت خاصی انجام بشه. برای همین باید به نکات اساسی و مهمش توجه کرد تا بشه کاری حرفه‌ای و بی نقص ارائه داد. پس باید بدونی از چه رنگی، چگونه و برای چه چوبی استفاده کنی تا به این هدف برسی. شاید به نظر رنگ کردن سازه‌های چوبی کار راحتی باشه و نیاز به آموزش و دانش قبلی نداشته باشه. اما اینطور نیست، چرا که این مرحله از کار مثل مراحل دیگه اون نیاز به مهارت خاص خود داره تا کار حرفه‌ای انجام بشه. حالا باهام همراه باش تا بهت روش‌های مختلف رنگ کاری رو معرفی کنم و نکات مهم این کارو بهت بگم.

رنگ کاری سازه‌های چوبی

مهمترین نکته‌ای که تو مرحله رنگ کاری سازه‌های چوبی باید بهش توجه بشه، نوع چوب و بافت اونه تا براساس اون بدونی از چه روش رنگ کاری استفاده کنی. در بعضی کارها هست که میشه از پیستوله رنگ استفاده بشه و کل کار رو باهاش رنگ کرد. اما در مواردی که کارها ظریف، ریز و حساس باشه باید از قلمو استفاده کرد تا تمام قسمت‌هاش مثل گوشه‌های اون رنگ بشه. حتما می‌دونی که قبل از هر کدام از روش‌های رنگ کاری چوب باید زیر سازی خوبی رو برای کار انجام بدین. برای همین به ابزارهایی مثل سنباده و پوشش دهنده‌های مناسب چوب نیازه. باید بدانید که اگر زیر سازی خوبی برای سازه خود قبل از رنگ نداشته باشید، رنگ به خوبی روی اون نمی‌خوابه و در حین فرآیند رنگ کاری یا پس از اون با مشکلات زیادی مواجه خواهید شد. 

شاپان

شاپان ماده‌ای غلیظ و آستری برای تغییر رنگ چوبه که دارای طیف‌های رنگی قهوه‌ای و مشکیه؛ برای رقیق کردن اون باید از بنزین استفاده کنی تا دوام اون روی کار حفظ بشه. استفاده از بنزین برای رقیق کردن این ماده باعث حفظ غلظت اون روی زمینه و تغییر رنگش به رنگ روشن‌تر میشه. بنابراین اگر قصد داری چوبی در طیف روشن از قهوه‌ای یا مشکی داشته باشی باید مقدار بنزین بیشتری به شاپان اضافه کنی؛ و اگر طیف تیره‌تری از قهوه‌ای و مشکی می‌خوای، شاپان بیشتری به ماده رقیق شده اضافه کن. 

رنگ روغنی

در سازه‌های چوبی، رنگ روغنی برای رنگ کاری روی اونا گزینه مناسبی نیست. اما میشه از روغن جلا به عنوان رنگ روغنی روی کار استفاده کرد تا به چوب براقیت داده بشه که جلوه طبیعی کار نیز حفظ بشه. همچنین می‌تونی از جلا دهنده‌ها برای پنهان کردن نواقص و رنگ پریدگی سازه‌ها و وسایل چوبی قدیمی استفاده کنی. انواع جلا دهنده شامل واکس، شلاک، جلا دهنده پایه آب، روغن، لاک الکل، وارنیش و غیره هست که افراد نسبت به نیاز، نوع سازه و کیفیت می‌تونن ازشون استفاده کنن. هر کدوم از این جلا دهنده‌ها درجه‌های مختلفی از لحاظ کیفیت، دوام، ترمیم و کاربرد داره؛ بنابراین باید بدانید برای چه کاری از چه نوع جلا دهنده‌ای استفاده کنید. برای استفاده راحت‌تر و کاربردی از جلا دهنده باید حلال مناسب آن مانند تینر روغن و بنزین رو استفاده کنی تا به صورت رقیق شده در بیاد. استفاده از تینر روغنی می‌تونه سرعت بالایی تو خشک شدن سطح چوب داشته باشه.

سیلر و کیلر

سیلر به عنوان بتونه مایع برای پوشانندگی درز و منافذ جهت یک دست کردن چوب در بازار عرضه میشه. این ماده بی رنگه و پس از مصرف روی چوب قابل مشاهده نیست، بنابراین سطح تمیز و صافی رو برای رنگ کردن می‌تونی آماده کنی. ماده بی رنگ سیلر از موادی مثل زینک روی، رین سویدا، رزین نیترو سلولز و حلال وایلن بوتیل تشکیل شده که با ترکیب این مواد، ماده‌ای با کیفیت تولید میشه تا بعد از استفاده، چوب دچار ترک خوردگی یا پوسته شدن نشه. برای استفاده بهتر و کاربردی از این ماده مایع سفت می‌تونی اونو با تینر مخلوط کنی تا مایعی رقیق داشته باشی و نتیجه بهتری پس از استفاده و پوشانندگی روی سازه ببینی. نحوه استفاده از سیلر به این صورته که باید برای پوشانندگی درز و منافذ موجود روی سطح چوب از پیستوله بادی، قلمو یا کاردک استفاده کنی تا دچار جدا شدن رنگ از سطح نشه. با این کار سطح صاف و مناسبی برای سنباده زدن و رنگ کردن چوب خواهی داشت؛ به شرطی که زمان مناسبی برای خشک شدن کامل سیلر بزاری تا کاملا خشک بشه.

روغن گیاهی

از رنگ‌های مخصوص چوب، رنگ گیاهیه که با روغن‌های گیاهی ساخته میشه. با استفاده از این روغن سرعت اجرا رنگ روی چوب، خشک شدن سریع و اجرای آسان اون کار رو برای رنگ کارا راحت‌تر می‌کنه. اما برای استفاده ازش باید شناخت کافی از چگونگی رنگ کردن باهاش داشته باشی تا بتونی به بهترین نحو این کارو انجام بدی. این نوع رنگ‌های گیاهی بر خلاف رنگ‌های شیمیایی خطری برای رنگ کارا نداره. بیشترین کاربرد رنگ‌های گیاهی تو پوشش دهی، کف پوش، نما چوبی، ظروف و سازه‌هاییه که در معرض آفتاب و رطوبت هستن. 

لاک الکل

تو صنعت چوب پس از ساخت سازه‌های چوبی نیازه که اونارو پرداخت کرد تا جلوه بهتری به کار بده. یکی از بهترین روش‌ها تو مرحله پرداخت، استفاده از جلا دهنده لاک الکل است. این نوع جلا دهنده به راحتی جذب بافت چوب شده و دوام اون رو افزایش میده. از طرفی سرعت خشک شدن بالایی پس از استفاده داره. لاک الکل مانند جلا دهنده‌های دیگه انواع مختلفی داره که هر کدام از ویژگی‌های خاص خود در زمان استفاده برخورداره. بهترین حلال لاک الکل، آکریلیک یا کاتالیزوره که باعث مقاومت بالا در پوشش اون روی چوب میشه. 

رنگ‌های دکوراتیو

استفاده از رنگ‌های مختلف روی چوب نیاز به تجربه و شناخت کافی داره، اما رنگ‌های دکوراتیو را میشه بدون دانش قبلی هم روی کارهای تزیینی و دکوری استفاده کرد. قبل از استفاده از رنگ‌های دکوراتیو باید چوب رو کاملا سنباده بزنید، سپس رنگ رو روش اجرا کنی. با توجه به اینکه توجه این رنگ بسیار زیاده، پس می‌تونی از هر رنگی طبق سلیقت برای کارهای چوبی استفاده کنی. البته بیشترین کاربرد چنین رنگی به عنوان پوشش دهنده سازه‌های دست سازه چوبیه. 

واکس چوب

عواملی مثل آب و نور می‌تونن آسیب جدی به سطح کار چوبی وارد کنن، تا حدی که کارایی و جلوه آن رو از دست بده. نور محیط باعث رنگ پریدگی چوب و آب باعث بلند شدن سطح چوب میشه. برای جلوگیری از این مشکلات می‌تونی از واکس چوب استفاده کنی. خاصیت استفاده از واکس چوب روی سطوح، ایجاد مقاومت در برابر گرد و غبار، آب و نوره. با واکس چوب می‌تونی عمر نگهداری از وسایل چوبی قدیمی و عتیقه رو هم افزایش بدی. واکس ماده‌ای غلیظ و جامده که قبل از استفاده باید تو دمای محیط قرار بدی تا کارایی مناسبی داشته باشه. بعضی از واکس‌های موجود در بازار خاصیت جلوگیری از نفوذ آب به سطح چوب رو نداره اما نوع با کیفیت و مرغوب این ماده می‌تونه پاسخگوی این نیاز برای مشتریا باشه. 

رنگ پلی اورتان

تو کارگاه‌های نجاری از رنگ پلی اورتان با پوشش مقاوم برای آب گریز کردن چوب استفاده میشه زیرا این رنگ‌ها بسیار مقاومن. برای همین تو کارهای کشتی سازی به عنوان پوشش داخلی و بیرونی این سازه ازش استفاده می‌کنن. همچنین میشه از رنگ‌های پلی اورتان برای سازه‌هایی مثل میز ناهار خوری استفاده کرد که با آب و رطوبت بیشتر در تماسن. از طرفی از این رنگ به عنوان پوشش دهنده رنگ های فوری برای سازه‌های مختلف هم استفاده میشه.

رزین روی چوب

رزین اپوکسی به عنوان یکی از هنرهای مربوط به صنعت چوبه که به عنوان یکی از روش‌های رنگ کاری روی سازه‌های چوبی هم در نظر گرفته میشه. بیشترین کاربرد اون تو ساخت انواع میز، اجسام دکوری با تلفیق رزین اپوکسی و چوبه. این محصولات و وسایل می‌تونند زیبایی منزل و محیط کار را چند برابر کنند. از خصوصیات مهم رزین روی چوب میشه به بی رنگ بودن، تنظیم غلظت، خارج شدن راحت حباب، چسبندگی زیاد به سطح چوب، شفافیت و شیشه‌ای شدن سطح چوب، مقاومت در برابر رطوبت، مقاومت مکانیکی برای ساخت میزهای عریض و امکان جلادهی اشاره کرد.

سخن آخر

امیدواریم به مطالعه این مقاله اطلاعات کامل و کافی در مورد روش‌های رنگ کاری روی چوب به دست آورده باشی. تا با در نظر گرفتن هر کدام بتونی روی سازه‌های چوبی کارگاهت ازش استفاده کنی. شناخت روش‌های رنگ کاری می‌تونه کارتو حرفه‌ای کنه، چون دیگه می‌دونی از چه رنگی برای چه سازه‌ای و تو چه موقعیت محیطی استفاده کنی.