در صنعت چوب و کارگاه های بزرگ و کوچک نجاری، تولید لوازم دکوری، تزیینی و.... لوازم و ابزار آلات مختلفی استفاده می‌شود که مغار یک نمونه از این ابزار آلات است. مغار در مدل‌های مختلف و با کاربردهای متفاوت تولید می‌شود که برای کارهای هنری و ایجاد اشکال بر روی چوب و اموری همچون خراطی، منبت کاری، مجسمه سازی و.... استفاده می‌شوند. در صورتی که به درستی از مغار استفاده نمایید و به موقع آن را تیز کنید بدون شک دوام و کیفیت آن افزایش می‌یابد. در این مقاله قصد داریم یه یکی از موارد مهم در رابطه با نگهداری و استفاده از مغار اشاره کنیم و این مورد تیز کردن مغار می‌باشد.
انواع مغار
همان طور که ذکر شد مغار در مدل‌های مختلف با کاربردهای متفاوت تولید می‌شود که با روش‌ای مختلفی دسته بندی می‌شوند. یکی از روش‌های دسته بندی مغار از لحاظ نحوه استفاده از آنها می‌باشد که به شرح زیر هستند:
- مغار خراطی: مغار خراطی از لحاظ شکل، ظاهر و ابعاد نسبت به سایر مغارها بزرگ‌تر و تیغه آن ضخیم‌تر است. برای ایجاد طرح و نقش بر روی چوب نصب شده بر روی مرغک های دستگاه خراطی استفاده می‌شود.
- مغار چکشی: مغار چکشی همان طور که از نامش مشخص است با کمک ضربات چکش نقش و طرح را بر سطح چوب منتقل می‌کند. از مغار چکشی برای منبت کاری و ایجاد طرح و نقش بر سطح چوب استفاده می‌شود و دسته آن به صورتی تولید می‌شود که در مقابل ضربات چکش مقاوم است.
- مغار مشتی: مغار مشتی یک نمونه دیگر از انواع مغار است که در زمان استفاده از آن ساعد دست نقش مهمی را ایفا می‌کند. دسته مغار مشتی به صورت گرد تولید می‌شود که در اصطلاح به آن دسته گلابی می‌گویند.
- مغار قلمی: ظریف ترین مدل مغارها، مغار قلمی است که در میان هنرمندان صنعت چوب به مغار مدادی یا انگشتی نیز معروف است. برای استفاده از مغار قلمی مفاصل انگشتان دست نقش مهمی دارند.
مغار ها علاوه بر تقسیم بندی کلی که در بالا ذکر شد به گروه‌های مختلفی به شرح زیر نیز دسته بندی می‌شوند:
- مغار تخت: مغار تخت به آن دسته از مغارها اشاره دارد که فرم کلی تیغه تخت می‌باشد و به صورت تخت ناخنی، تخت گوشه دار و... تولید می‌گردند. مغار تخت مورد مناسبی برای باربرداری از زمینه کار است و برای ایجاد خطوط صاف و تمیز کردن گوشه ها نیز استفاده می‌شود. لازم به ذکر است که مغار تخت در سایزهای مختلف تولید می‌گردد که هر اندازه برای نقاط متفاوتی به کار می‌رود.
- مغار شفره: یک مدل دیگر از مغارها بر اساس شکل تیغه مغار شفره است که برای ایجاد خطوط در عرض های مختلف به کار می‌رود. مغار شفره به شکل حرف V تولید می‌شود و به سه دسته شفره باز، شفره جمع و شفره 45 درجه تقسیم می شود. از لحاظ جهت نفوذ نیش نیز مغار شفره به سه گروه نیش پیش، نیش پس و عمود نیش تقسیم می‌گردد.
- مغار گلویی: مغار گلویی برای ایجاد قوس با شعاع مختلف استفاده می‌شود و به سه گروه تمام گلویی، گلویی نیم باز و گلویی باز تقسیم می‌شود.
- مغار چاقویی: مغار چاقویی که به چاقوی منبت کاری معروف است از تنوع بالایی برخوردار است و در مدل های ممختلفی از قبیل خنجری، ناخنی، داسی و.... تولید می‌گردد که برای فرم دادن و تراشیدن چوب استفاده می‌شوند.
در بخش‌های قبل با خلاصه ای از مدل های مختلف مغار آشنا شدید در ادامه قصد داریم به روش تیز کردن مغار که یکی از مهم ترین مراحل استفاده از آن است اشاره نماییم.
تیز کردن مغار شفره و تخت
تیز کردن مغار که به چاق کردن مفغار در میان نجاران و هنرمندان نیز معروف است یکی از مراحل مهم برای تنظیم زاویه برش و نوک مغار می‌باشد. در طول استفاده از مغار نوک آن به دلیل برخورد با گره های چوب، اجسام فلزی یا حتی استفاده بیش از حد فرم و قدرت اولیه خود را از دست می‌دهد در این زمان است که باید به فکر تیز کردن مغار افتاد. لازم به ذکر است که روش های تیز کاری مغارها با یکدیگر متفاوت است و در این مقاله قصد داریم به تیز کردن مغار تخت، شفره بپردازیم.
برای تیز کردن مغار تخت و شفره بهتر است که مراحل زیر را طی کنید:
برای تنظیم زاویه لبه و شیب نوک مغار می توان از دستگاه سنگ برقی استفاده نمود که سرعت بالای برای تنظیم زاویه لبه و شیب نوک مغار برخوردار است. پس از این که مغار با کمک سنگ برقی لبه و نوکش تنظیم شد با کمک سنگ سنباه که همان سنگ نفت است باید لبه و نوک مغار پرداخت شود که تمیز و یکتواخت گردند. سنگ نفت یک مکعب مستطیل است که از ماسه و سیلیس ساخته می‌شود، همچنین در دو مدل نرم و زبر تولید می‌گردد. روش کار با سنگ نفت به منظور اصلاح نوک مغار به این صورت است که بر روی سنگ نفت چند قطره نفت پاشیده سپس مغار را با حرکت بی نهایت انگلیسی یا 8 بر سطح سنگ حرکت می‌دهند. یکی از نکات جالب در مورد سنگ نفت این مورد است که مدل های موجود در بازار به صورتی تهیه می‌شوند که یک طرف آنها زبر و یک طرفشان نرم می باشد تا از طرف زبر آن به جای سنگ برقی و برای سنباده کاری اول و از قسمت نرم برای اصلاح نوک مغار پس از سنباده کاری استفاده کنند. یکی دیگر از مراحل تیز کردن مغار پلیسه گیری می‌باشد برای پلیسه گیری بهترین مورد سنباده پوست می‌باشد که با نصب بر روی سنباده گیر یا فوم سنباده و حرکت دادن مغار بر روی آن این مرحله انجام می‌گیرد. امیدواریم نکات ذکر شده در این مقاله برای شما مفید بوده باشد و با نظرات خود ما را در ارائه مطالب بهتر یاری نمایید.