راه‌های مبارزه با موریانه و سایر حشرات چوبخوار

همانطور که می‌دانید، بافت چوب به صورت آوندی است، به طور کلی بخش سفت و محکم ساقه درختان را  چوب می‌گویند که در زیر پوست درخت قرار دارد. از مهم‌ترین کاربردهای چوب می‌توان به ساخت منازل ویلایی، کلبه‌های چوبی، طراحی بخش‌ هایی از منازل و سالن‌ها جهت دکوراسیون داخلی، کمد، کابینت، بوفه و سایر لوازم چوبی اشاره نمود. با توجه به مصارف بالایی که این ماده طبیعی دارد بدون شک نگهداری و محافظت از آن در برابر آفت‌های محیطی و جانوری بسیار ضروری است. از مهم‌ترین آفات چوب می‌توان به موریانه و حشرات چوبخوار اشاره نمود که در صورت حمله به لوازم چوبی تاثیرات مخرب و آزار دهنده‌ای به جا می‌گذارند.

موریانه 

بدون شک همه ما بارها نام موریانه را شنیده ایم و همه می‌دانیم موریانه به طرز عجیبی به چوب علاقه دارد و برای ادامه زندگی از این ماده طبیعی استفاده می‌کند. گاهی موریانه از همان زمانی که درخت قطع نشده است درون چوب لانه گزیده است و بعد از برش و ساخت و... با چوب باقی می‌ماند که در آینده می‌تواند سایر وسایل یا قطعات چوبی اطرافش را نیز آلوده کند. موریانه ها در سه رنگ سفید، قهوه ای و سیاه وجود دارند که عاشق محیط های تاریک و بسته هستند یعنی از روشنایی و هوای آزاد بیزار هستند. این حشرات موذی بدون اعلام حضور و با آهستگی در زیر و بم ساختمان ها و سازه های چوبی تونل هایی حفر می کنند که ممکن است پس از چند سال منجر به خرابی های جبران ناپذیر منازل گردند. موریانه ها به دو گروه موریانه چوب و موریانه زیر خاک تقسیم می‌شوند که موریانه چوب خود به دو نوع مختلف زیر قابل تفکیک است:

• موریانه چوب تر
• موریانه چوب خشک 

موریانه زیر خاک مورد موذی و بسیار خطرناک است که از پایه و اساس درختان و سازه های چوبی شروع به تغذیه و لانه سازی می‌کند که این مورد بسیار خطرناک است و به مرور پی و اساس بنا را تخریب خواهد کرد. طبق آمار و تحقیقاتی که صورت گرفته است شاید بیش از دو هزار گونه مختلف موریانه وجود داشته باشد که تقریبا نصف آن ها چوب خوار هستند. 

سوسک چوب خوار

علاوه بر موریانه که معروف ترین نوع حشرات نابود کننده چوب است انواع سوسک نیز وجود دارد که درون چوب نفوذ و چوب را نابود می‌کنند. دو نوع سوسک شاخ دار و آمبروزیا به چوب های تر و خشک درختان پهن برگ یا سوزنی برگ حمله می‌کنند، چوب ها را سوراخ و حفره‌های متععدی درون آن ها به جود می آورند که مکان رشد قارچ و حشرات ریز می‌شوند که به مرور آسیب های شدیدی به چوب وارد می‌کنند. یک نمونه دیگر از سوسک چوب خوار با نام عامیانه سوسک مبلمان شناخته می‌شود که نام علمی این حشره آنوبیوم است. آنوبیوم یک سوسک است که در مناطقی با هوای سرد و معتدل زندگی می‌کند و در بدنه و پایه چوبی مبلمان، میز و سایر لوازم چوبی زندگی می‌کند. آنوبیوم بالغ درون چوب تخم گذاری می‌کند و سال ها طول می‌کشد که لارو به شفیره تبدیل شود و از چوب خارج گردد و در هر تخم گذاری شاید چیزی حدود 50 تخم بگذارند. نوع دیگر از سوسک های چوب خوار که مختص مناطق گرمسیر هستند به سوسک پودر کننده چوب معروف است و عاشق درختان پهن برگ هستند، از نکات مهم در رابطه با این مدل حشره چوب خوار این است که نسبت به موارد دیگر عمر کوتاه تری دارد و بیش از یک سال دوام نمی‌آورد. 

زنبور چوب خوار

یک نمونه دیگر از حشرات که می‌توانند سازه های چوبی را از بین ببرند زنبور چوب خوار یا سیرکس است. این زنبورها چه در دوران لارو چه در بلوغ به راحتی علاوه به عمق چوب نفوذ می‌کنند و برای دوام به رطوبتی در حد 15 درصد نیاز دارند. بهتر است برای نابودی این مدل زنبور چوب خوار محیط را سم پاشی نمایید و چوب های تازه قطع شده را کاملا استریل و ضد عفونی کنید. 

روش تشخیص چوب سالم از چوب موریانه زده شده

بدون شک افرادی که در مشاغل مرتبط با چوب کار می‌کنند سالیانه الوارها و چوب های متعددی را خریداری می‌کنند اما چگونه و از چه روشی پیش برویم که چوب سالم بدون حشرات موذی را بخریم؟ درختان را در طی ماه های مختلفی از سال قطع می‌کنند که باید دقت نمایید معمولا چوب درختانی که در فصل زمستان قطع می‌شوند سالم تر از درختان قطع شده در فصل بهار و تابستان هستند. مورد دوم نوع درختانی است که برش خورده اند؛ یکی از مقاوم ترین درختان درخت نراد است که در مقابل حمله حشرات موذی بسیار مقاوم و سرسخت است. اما در صورتی که متوجه شدید چوب های خریداری شده درارای حفره هایی هستند که محل زندگی این حشراتند بهتر است با سم های شیمیای مخصوص، نفت، گازوئیل یا محلول غلیظ آب نمک درون حفره ها را سم پاشی کنید تا تمامی حشرات از بین بروند. 

چگونه از حمله موریانه به وسایل چوبی و ساختمان جلوگیری کنیم؟

برای پیشگیری از حمله موریانه بهتر است در زمان ساخت منازل پایه و اساس و به اصطلاح پی کار را با مصالح محکمی همچون سیمان و بتن بسازید که به هیچ عنوان حشراتی همچون موریانه های زیر خاک به درون پی ساختمان نفوذ نکنند. اگر به استفاده از چوب در ساخت و سازتان علاقه دارید باید به گونه ای از مصالح استفاده کنید که محیطی مرطوب ایجاد نشود زیرا رطوبت بهترین شرایط برای زندگی حشرات را به وجود می‌آورد. در مناطقی که خطر وجود حشراتی همچون موریانه وجود دارد بهتر است در زمان ساخت و ساز در هر مرحله خاک را با محلول های شیمیایی مخصوص ضد عفونی کنید. در انتها امیدواریم اطلاعاتی که در این مقاله ذکر شده است برای شما مفید باشد و ما را با ارائه پیشنهاد و نظرات سازنده خود یاری نمایید.