در صنعت چوب انتخاب و بررسی نوع چوب برای تولید و ساخت محصولات بسیار مهم است و عامل اصلی در تولید یک محصول با کیفیت می‌باشد. از این رو یکی از مهمترین عواملی که باید در این زمینه بررسی کرد، هوازدگی و خواب چوب است. هوازدگی چوب پدیده‌ای است که از رنگ پریدگی در محیط به وجود می‌آید. این مشکل در مجاورت چوب با اشعه خورشید و آب به وجود می‌آید و باعث کاهش کیفیت و زیبایی چوب می‌شود. برای رفع این مشکل عوامل زیادی مانند استفاده از روکش یا پوشش‌های مناسب برای چوب وجود دارد. در نظر داشتن این موارد و دقت در خرید چوب می‌تواند از بروز چنین مواردی جلوگیری کند. افراد به راحتی می‌توانند با آزمایش جزئی هوازدگی چوب را تشخیص دهند. در ادامه مطلب با هوازدگی و خواب چوب آشنا خواهید شد تا بتوانید انتخاب مناسبی برای چوب هنگام خرید داشته باشید؛ پس با مطالب زیر همراه باشید.
هوازدگی و خواب چوب
چوب پس از انتقال به هر محیطی با واکنش‌هایی مواجهه می‌شود که تاثیر زیادی بر کیفیت و مقاومت چوب دارد. هوازدگی و خواب چوب یکی از این واکنش‌ها است که می‌توان با پوشش دهی مناسب از این مشکل در هر محیطی جلوگیری کرد تا کیفیت چوب حفظ شود. افراد برای انتخاب هر نوع چوبی باید به ساختار و بافت آن جهت ساخت وسایل چوبی مدنظر خود توجه زیادی داشته باشند؛ زیرا ممکن است در حین برش و فرم دهی کار دچار مشکل شوند. بنابراین این موضوع اهمیت زیادی در تولید یک محصول از جنس چوب خواهد داشت. چوب انواع مختلف نرم و سخت دارد که هر کدام آنها از بافت و ساختار متفاوتی تولید شده‌اند. چوب نرم از درختان مخروطی شکل استخراج می‌شوند که برگ آنها به شکل سوزنی است. رنگ این نوع چوب معمولا تضادی از رنگهای تیره بین رنگ زرد تا قهوه‌ای متمایل به قرمز در لایه‌های آن است. چوب‌های نرم، چوب‌های فشرده‌ای هستند که از دوام و استحکام بالایی برخوردار هستند. اما چوب‌های سخت در مقابل چوب‌های نرم از درختانی استخراج می‌شود که برگ‌های پهنی دارند. این نوع چوب از تنوع و دوام بیشتری نسبت به چوب نرم برخوردار است. چوب سخت از استحکام کمی برای تولید وسایل چوبی برخوردار است و فرم‌دهی به آنها امکان پذیر نمی‌باشد. اشعه نور خورشید یکی از مهمترین عوامل در بروز این واکنش‌ها روی چوب می‌باشد. از این رو پوشش‌های مات که دارای رنگ دانه است، بهترین گزینه برای چوب هستند تا از بروز هوازدگی چوب در هر محیطی جلوگیری شود. دلیل هوازدگی چوب علاوه بر اشعه نور خورشید تحت تاثیر رطوبت است که در ادامه توضیح داده می‌شود.
اشعه نور خورشید
اشعه نور خورشید اصلی‌ترین عوامل در هوازدگی چوب است که باعث رنگ پریدگی آن می‌شود. همچنین مواجهه چوب با اشعه فرابنفش خورشید کیفیت بافت داخلی و خارجی چوب را کاهش می‌دهد که سازه را با مشکل مواجهه می‌کند و باعث کاهش کارایی و محافظت آن نیز خواهد شد. به صورتی که ابتدا رنگ چوب تغییر می‌کند، سپس الیاف چوب دچار فرسودگی شده و زبری سطح چوب می‌شود.
رطوبت
یکی دیگر از مواردی که باعث آسیب با بافت و رنگ چوب می‌شود، رطوبت محیط است. در محیط‌های بیرونی زمانی بارش باران یا رطوبت به چوب بخورد، هوازدگی پیش می‌آید. به صورتی که سطح چوب برجسته شده و در بافت داخلی قارچ و کپک ایجاد می‌شود. همچنین زمانی که چوبی با رنگهای خاص خریداری کردید به راحتی می‌تواند با یک آزمایش ساده متوجه شوید که آیا رنگ چوب طبیعی است یا نه. برای این کار با اسپری کردن آب روی کار می‌توانید متوجه شوید که رنگ چوب، طبیعی نیست. به صورتی که پس از دست کشیدن روی چوب مرطوب شده، رنگ آن روی دستتان باقی می‌ماند.
پوشش دهی و حفاظت چوب
برای محافظت چوب در برابر عوامل محیطی می‌توان از پوشش‌های چوبی مناسب استفاده کرد تا از بروز هوازدگی و آسیب به چوب جلوگیری شود. از مهمترین عوامل پوشش دهی و حفاظت از چوب می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
رنگ و پوشش دهنده چوب
رنگ آمیزی چوب می‌تواند جلوه و زیبایی آن را در هر محیطی چند برابر کند. از این رو نحوه رنگ آمیزی و ماندگاری رنگ چوب در هر شرایط محیطی بسیار مهم است. با این کار می‌توان از مشکلات و آسیب‌های وارد شده به سطح چوب و بافت داخلی آن جلوگیری کرد. برای رفع این مشکلات می‌توان از رنگهای دارای تثبیت کننده نوری استفاده کرد. با استفاده از پوشش دهنده می‌توانید جلوی ورود اشعه فرابنفش خورشید و رطوبت را به چوب بگیرید تا مانند یک سپر از آن محافظت شود.
-1.jpg "هوازدگی چوب")
نمک محلول در آب
حفاظت از چوب با نمک محلول در آب می‌تواند مقاومت و دوام چوب را در برابر هوازدگی افزایش دهد. همچنین این مورد حفاظت چوب از ترک و فرسایش چوب نیز جلوگیری خواهد کرد. محلول آب و نمک به دلیل ماده اسید کرومیک بی رنگ رنگ چوب را تغییر نخواهد داد، پس با خیال راحت و بدون نگرانی از رنگ پریدگی چوب می‌توان از این محلول برای حفاظت چوب در برابر هوازدگی استفاده کرد.
استفاده از رزین روی سطح چوب
رزین ماده چسبناکی است که می‌تواند استفاده از آن روی سطح چوب باعث سختی چوب در هر محیط و شرایطی خواهد شد. رزین‌ها از زنجیره‌های بلند با وزن مولکولی بالا ساخته شده‌اند که باید اجزا را در کنار یکدیگر نگه دارد تا توزیع یکنواخت از آنها ایجاد شود و پوششی مطابق ماهیت رزین داشته باشد. همچنین باید در برابر مواد شیمیایی، دما، در برابر خوردگی، رطوبت آب گرم و شور مقاومت کافی داشته باشد. از خصوصیات مهم رزین می‌توان به بی رنگ بودن، تنظیم غلظت، خارج شدن راحت حباب، چسبندگی زیاد به سطح چوب، شفافیت و شیشه‌ای شدن سطح چوب، مقاومت در برابر رطوبت، مقاومت مکانیکی برای ساخت میزهای عریض و امکان جلادهی اشاره کرد. این عوامل تاثیر زیادی بر جلوگیری از مشکلات هوازدگی چوب در محیط خواهد داشت.
استفاده از واکس چوب
عواملی مانند آب و نور می‌توانند آسیب جدی به سطح کار چوبی وارد کنند، تا حدی که کارایی و جلوه آن را از دست بدهد. نور محیط باعث رنگ پریدگی چوب و آب باعث بلند شدن سطح چوب خواهد شد. برای جلوگیری از این مشکلات می‌توان از واکس چوب استفاده کرد. خاصیت استفاده از واکس چوب روی سطوح چوبی باعث ایجاد مقاومت در برابر گرد و غبار، آب و نور می‌شود. با این کار شما اطمینان بیشتری در نگهداری از وسایل چوبی قدیمی و عتیقه خود خواهید داشت. واکس ماده‌ای غلیظ و جامد است، بنابراین قبل از استفاده از آن باید در دمای محیط قرار بگیرد تا کارایی خوب آن حین کار به چشم مشاهده شود. بعضی از واکس‌های موجود در بازار خاصیت جلوگیری از نفوذ آب به سطح چوب را ندارند اما نوع با کیفیت و مرغوب این ماده می‌تواند پاسخگوی این نیاز برای مشتریان باشد.
سخن آخر
امیدواریم با مطالعه این مقاله بتوانید از بروز مشکلات محیطی روی سازه‌های چوبی خود جلوگیری کنید و دوام و کیفیت آن را برای سالهای سال حفظ کنید. برای این کار، ضمن شناخت مفاهیم بالا با درک و آشنایی انواع چوب در کار نجاری و صنعت چوب، نگهداری بهتری از آنها برای مدت طولانی خواهید داشت، بدون اینکه آسیب یا مشکلی به آنها وارد شود. مشکلات احتمالی در چوب‌ها هوازدگی، تابیدگی، شکستگی، ترک و موارد مشابه دیگر است که آنها را تبدیل به چوب غیر قابل استفاده خواهند کرد. بنابراین با راه‌های جلوگیری از بروز این موارد می‌توانید نگهداری بهتری از سازه‌های چوبی داشته باشید.